Nhiều người thích chơi cờ vì cho rằng trò chơi này có thể kích thích trí thông minh, khả năng suy luận và phản xạ nhanh nhạy. Thậm chí, một số bạn nhỏ đã được hướng dẫn chơi cờ Shogi của Nhật Bản để phát triển trí tuệ. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu cách chơi cờ Shogi căn bản, đơn giản nhất.
Cờ Shogi là gì?
Cờ Shogi là gì? Đây là môn cờ truyền thống của nước Nhật. Cái tên Shogi được dịch ra là ‘tướng kỳ’ hay ‘cờ tướng’. Nhưng ở Việt Nam, nó còn có một tên gọi phổ biến hơn là cờ Nhật Bản với mục tiêu chính là bắt được Vua của đối phương và giành chiến thắng.
Đặc biệt, theo chia sẻ của nhiều người chơi, cờ Shogi như là con lai giữa cờ vua (bởi mỗi hàng trong bàn có 8 con cờ) và cờ tướng (vì người chơi cần 3 hàng mới dàn hết quân). Thậm chí, nhiều phân tích đã chỉ ra rằng, cả 3 loại cờ này đều có nguồn gốc từ một loại cờ cổ xưa của người Ấn Độ.
Tuy nhiên, nếu từng chơi cờ vua và cờ tướng, bạn càng không nên bỏ qua cờ Shogi. Vì môn cờ truyền thống của Nhật Bản sẽ đem đến cho bạn những trải nghiệm riêng biệt. Đặc biệt là luật thả quân vô cùng mới mẻ.
Bộ cờ Shogi gồm những phần nào?
Sau khi biết cờ Shogi là gì, bạn cần hiểu về bộ cờ Shogi. Theo đó, bộ cờ Shogi luôn gồm 2 phần là bàn cờ và các quân cờ. Trong đó, bàn cờ Shogi là dạng bàn 9×9 với 81 ô vuông cùng màu. Nó thường được làm bằng gỗ hoặc nhựa cứng. Ở bàn cờ, 3 ô đầu tiên bên mình được gọi là sân nhà còn 3 ô đầu tiên ở phía đối diện được gọi là sân địch. Riêng 3 ô ở vị trí chính giữa sẽ là nơi giao tranh khốc liệt nhất của 2 phe.
Về quân cờ, trong cờ Nhật Bản, mỗi bên sẽ có 20 quân cờ có kích thước giống nhau. Nó bao gồm 1 quân Vua, 1 quân xe, 1 quân tượng, 2 quân tướng vàng, 2 quân tướng bạc, 2 quân mã, 2 quân hương xa, 9 quân tốt. Các quân cờ này được phân biệt cấp bậc nhờ chữ hán in trên mỗi quân. Do đó, khi chơi cờ Shogi, bạn phải học thuộc mặt chữ để có thể phân biệt các quân cờ và có chiến lược đi cho phù hợp.
Ngoài ra, khi chơi cờ Shogi, bạn chỉ có thể phân biệt cờ thuộc phe nào bằng cách nhìn vào đầu nhọn trên mỗi quân cờ. Khi đầu nhọn chĩa về phía mình thì đó là quân của phe đối địch. Hơn nữa, mỗi quân cờ Shogi sẽ có 1 mặt. Ban đầu, quân cờ sẽ có mặt chữ hán màu đen ghi tên. Khi quân cờ được phong cấp thì sẽ lật lại mặt sau. Mặt này sẽ in chữ hán bằng mực màu đỏ.
>> Có thể bạn muốn biết Cờ tỷ phú là gì? Cách chơi cờ tỷ phú hiệu quả
Cách di chuyển các quân cờ Shogi
Người chơi cần nắm được phương thức di chuyển các quân cờ. Theo đó:
- Quân Vua có thể đi hoặc ăn quân 1 ô theo mọi hướng.
- Quân xe không bị giới hạn số ô đi theo 2 đường ngang và dọc cắt tại quân này, miễn là không bị chặn. Sau khi phong cấp, phạm vi di chuyển sẽ tăng thêm 2 ô chéo lên trước, 2 ô chéo xuống phía sau tương tự như quân Vua.
- Quân tượng không bị giới hạn số ô đi dựa theo 2 đường chéo cắt nhau tại chính quân này, miễn là ô đó không bị chặn. Sau khi phong cấp, phạm vi di chuyển của quân tượng có thêm 1 ô lên trước, 1 ô phía sau, 1 ô sang phải và 1 ô sang trái như quân Vua.
- Tướng vàng trong cờ Shogi có thể đi được 1 ô về mọi hướng, trừ 2 ô chéo về sau (có tổng cộng 6 cách đi).
- Quân tướng bạc có tất cả 5 cách đi là đi 1 ô theo 4 đường chéo và 1 ô tiến về phía trước. Sau khi phong cấp, quân tướng bạc có thể đi như quân tướng vàng.
- Quân mã được đi theo hình chữ l. Nhưng chỉ đi tiến lên đằng trước và có thể nhảy qua các quân khác. Sau khi phong cấp, phạm vi di chuyển tương tự như tướng vàng.
- Quân hương xa của cờ Shogi chỉ được đi theo chiều dọc, tiến lên phía trước. Sau khi phong cấp, phạm vi di chuyển có thể tăng lên như tướng vàng.
- Quân tốt chỉ được phép đi thẳng phía trước 1 ô. Sau khi phong cấp, nó sẽ tăng lên như tướng vàng.
Hướng dẫn cách xếp bàn cờ Shogi
Thông tin tiếp theo mà người chơi cần nắm được là cách xếp bàn cờ Shogi. Vì ngoài sự khác biệt bởi luật phong cấp, cách xếp bàn cờ Shogi cũng có phần khác so với các loại hình cờ phổ biến. Theo đó, mỗi bên trong cờ Nhật Bản sẽ gồm 20 quân được bố trí như sau:
- Hàng cuối cùng: Người chơi luôn xếp cờ từ hàng cuối cùng đến hàng thứ 3. Ở hàng cuối cùng, bạn phải sắp xếp các quân cờ theo thứ tự đối xứng. Trong đó, vị trí trung tâm luôn là quân Vua. Thứ tự từ trong ra ngoài (từ quân Vua sang 2 bên) lần lượt là quân tướng vàng, quân tướng bạc, quân mã và quân hương xa.
- Hàng thứ 2 (tính từ hàng cuối cùng): Trong cờ Shogi, hàng thứ 2 chỉ bao gồm 2 quân cờ. Trong đó, quân xe được đặt ở vị trí tay phải của người chơi, vị trí ngay trên quân mã phải. Còn quân tượng đặt ở phía tay bên tay trái của người chơi, vị trí phía trên của quân mã trái.
- Hàng thứ 3 (tính từ hàng cuối cùng): 9 ô của hàng thứ 3 cũng được xếp đầy như 9 ô của hàng cuối cùng. Tuy nhiên, quân cờ được đặt trên cả 9 ô đều là quân tốt.
Các bước trong cách chơi cờ Shogi
So với cờ vua hay cờ tướng thì cờ Shogi còn tương đối xa lạ. Thậm chí, nhiều người hoàn toàn không hiểu gì về luật chơi, cách chơi của loại hình cờ Nhật Bản này. Hơn nữa, luật chơi cờ Shogi lại có nhiều điểm khác biệt so với những loại cờ phổ biến tại Việt Nam. Vì vậy, trước khi chơi, bạn cần nghiên cứu kỹ về cách chơi cờ Shogi. Đặc biệt là các bước trong quá trình chơi như:
Bước chuẩn bị và giai đoạn đầu
Ở bước chuẩn bị, mỗi người chơi sẽ được chia 20 quân cờ. Cờ của 2 phe là giống nhau. Bạn sẽ phải xếp bàn cờ như cách xếp đã được chia sẻ ở trên. Các quân cờ luôn được lật mặt đen lên trên và hướng mũi nhọn về phía đối thủ.
Hơn nữa, cần chú ý, 2 phe chơi cờ Shogi sẽ được phân biệt bằng tên gọi là đen (sente) và trắng (gote). Đừng nhầm lẫn cách gọi này với màu của quân cờ. Bởi nó chỉ được dùng để phân biệt cho 2 phe tham gia chơi. Khi xếp bàn cờ xong, bạn sẽ bắt đầu chơi cờ Shogi. Bên đi trước luôn là quân đen sau đó mới đến quân trắng. 2 bên sẽ đi tuần tự xen kẽ như vậy cho đến hết ván chơi. Ngoài ra, các quân cờ luôn phải đi theo đúng luật quy định và cách đi của chúng.
Luật ăn quân trong cờ Shogi
Luật ăn quân trong cờ Shogi tương đối đơn giản. Vì nó vẫn tuân thủ luật quy định về cách di chuyển của các quân cờ. Trong đó, nếu 1 quân cờ di chuyển tới ô cuối cùng cần đến trên đường đi của nó và tại đó đã có quân cờ đội địch thì quân cờ địch sẽ bị tiêu diệt (bị loại khỏi ván cờ). Bên nào tiêu diệt được càng nhiều quân cờ của phía đối diện thì càng có nhiều ưu thế. Đến khi một bên ăn được quân Vua thì ván cờ sẽ kết thúc và chiến thắng sẽ thuộc về bên đã ăn quân Vua.
Luật thả quân mà bạn cần chú ý
Nếu luật ăn quân của cờ Shogi tương tự với nhiều loại hình cờ khác thì luật thả quân là luật chỉ xuất hiện ở Shogi. Cụ thể:
- Đến lượt đi của mình, người chơi có thể lấy 1 quân cờ đã ăn trước đó của đối thủ và đặt vào ô trống bất kỳ trên bàn cờ ở dạng chưa phong cấp. Sau khi đặt xuống thì quân cờ đó đã là quân của mình.
- Quân cờ được thả quân sẽ không thể ăn quân đối thủ hay phong cấp nếu được đặt ở ô phong cấp trong hiệp đó mà phải đợi đến lượt kế tiếp.
- Quân cờ Shogi được thả phải có khả năng thực hiện các nước đi hợp lệ ở những lần chơi tiếp theo. Do đó, các quân tốt, mã, hương xa sẽ không được phép thả trên hàng xa nhất vì không thể di chuyển tiến lên nữa còn quân mã không được đặt trên hàng 8.
- Trong cờ Shogi, quân tốt là quân có luật thả quân đặc biệt nhất. Cụ thể, quân cờ này không được thả trên cùng một cột dọc với một quân tốt khác chưa được phong cấp (cùng phe). Nếu có cả 5 quân tốt chưa được phong cấp trên tất cả các cột thì bạn sẽ không được phép thả thêm quân tốt nào nữa. Ngoài ra, quân tốt có thể tạo thành thế chiếu Vua nhưng không được phép chiếu hết còn các quân cờ khác được phép thả và chiếu hết.
Luật phong cấp trong game
Người chơi cờ Shogi cần hiểu rõ luật phong cấp. Trong đó:
- Vùng phong cấp là 3 hàng cuối cùng ở phía bên kia của bàn cờ. Khi 1 quân cờ đi ngang qua vùng phong cấp (dù chỉ đi ngang để có thể đến vùng ngoài nhưng không phải thả quân) thì quân cờ đó cũng có cơ hội phong cấp. Tuy nhiên, việc phong cấp là không bắt buộc. Nó phụ thuộc vào chiến lược chơi của chính bạn.
- Khi đưa ra quyết định phong cấp, quân cờ sẽ được lật mặt đỏ và có khả năng di chuyển theo cấp mới đã phong. Thông tin chi tiết về cấp mới được phong cho các quân cờ, bạn có thể tham khảo trong phần “Cách di chuyển các quân cờ Shogi”.
- Khi 1 quân cờ đã phong cấp bị bắt quân thì quân cờ đó phải quay lại dạng mặt đen ban đầu.
Luật chiếu và cách chiếu hết
Với người chơi cờ Nhật Bản, luật chiếu và chiếu hết cũng là thông tin cực kỳ quan trọng. Nó ảnh hưởng rất lớn đến kết quả ván chơi của bạn. Theo đó:
- Khi lượt chơi tiếp theo có 1 quân cờ bất kỳ nào đó của đối thủ có khả năng ăn quân Vua của bạn thì nước đi đó được gọi là “chiếu Vua”. Lúc này, quân Vua của bạn sẽ trong tình trạng “bị chiếu”. Bạn chỉ có thể giúp quân Vua thoát khỏi thế “bị chiếu” bằng cách chạy đi chỗ khác hoặc dùng một quân cờ khác để che chắn và bảo vệ Vua, tránh cho Vua bị ăn.
- Nếu bạn không thể giúp quân Vua thoát khỏi thế “bị chiếu” thì nước chiếu của đối thủ được gọi là “chiếu hết”. Lúc này, người “bị chiếu” (chính là bạn) sẽ thua cuộc.
Kết thúc ván cờ
Trong cờ Shogi, ai ép được Vua của đối phương vào thế bị “chiếu hết” thì sẽ là người giành chiến thắng. Dĩ nhiên, bạn cũng có thể nhận thua trước khi bị “chiếu hết” nếu thấy đã không còn hi vọng giành chiến thắng trước đối phương. Ngoài ra, bạn có thể bị xử thua nếu đi một nước đi không hợp lệ, không đúng theo quy định của cờ Nhật Bản. Người chơi cũng cần chú ý, ván cờ Shogi có thể kết thúc với thế hòa nếu xảy ra 1 trong 3 trường hợp dưới đây:
- Lặp lại nước đi – nếu cả 2 người chơi lặp lại tối đa 4 lần cùng một thế cờ mà không có bất kỳ sự đột phá nào, kể cả nước chiếu Vua thì ván cờ đó sẽ bị xử hòa.
- Nếu trên bàn cờ Shogi còn cả 2 Vua thì chắc chắn sẽ bị xử hòa. Ngoài ra, bạn cần chú ý, khi 1 trong 2 phe không thể di chuyển thêm bất kỳ quân cờ nào, kể cả quân Vua thì sẽ bắt đầu tính điểm. Theo quy định, mỗi quân xe hoặc tượng sẽ được tính là 5 điểm, các quân cờ khác trên bàn (trừ Vua) được tính là 1 điểm, quân cờ phong cấp cũng tính điểm như quân cờ thường. Bên nào sở hữu ít hơn 24 điểm thì sẽ bị xử thua. Còn nếu cả 2 bên đều có nhiều hơn con số 24 điểm thì ván cờ đó sẽ kết thúc với kết quả hòa.
- Cả 2 người chơi đều nhất trí rằng muốn ván cờ kết thúc ở thế hòa vì bất kỳ lý do nào.
Mẹo chơi cờ Shogi hiệu quả
Ngoài cách chơi cờ Shogi, bạn phải nghiên cứu để nắm được các mẹo chơi hiệu quả. Vì trên thực tế, có một vài mẹo hữu ích có thể giúp bạn giải thế bí, tăng cơ hội giành chiến thắng. Đó là:
Hãy di chuyển các quân cờ một cách hợp lý
Mẹo hữu ích đầu tiên mà người muốn chơi cờ Shogi cần chú ý là hãy di chuyển các quân cờ một cách hợp lý. Cụ thể, bạn nên di chuyển quân Vua và xây lâu đài phòng thủ. Hiểu đơn giản là bạn nên đặt các quân cờ của mình thành hệ thống phòng thủ để bảo vệ cho quân Vua. Vì nếu quân Vua bị chiếu hết thì dù tài giỏi đến đâu, bạn cũng phải kết thúc ván cờ trong tiếc nuối.
Ngoài ra, người chơi cũng cần chú ý, đừng để quân Vua nấn ná ở vị trí ban đầu trên bàn cờ quá lâu. Bởi lúc này, quân Vua của bạn sẽ rất dễ bị “chiếu hết”. Tương tự, người chơi cần tích cực di chuyển quân xe. Hãy nhớ, đây là quân cờ rất quan trọng vì nó có độ linh hoạt cao. Hơn nữa, bạn không nên đặt quân xe gần quân Vua vì sẽ dễ bị đối thủ chiếu bắt đôi. Khi đã bị chiếu bắt đôi, bạn sẽ buộc phải hi sinh xe để bảo vệ Vua.
Chú ý dọn đường cho quân tượng
Trong cờ Shogi, quân tượng hay bị mắc kẹt ở hàng thứ 2. Việc quân tượng bị mắc kẹt sẽ ảnh hưởng đến thế trận của cả ván cờ. Vì vậy, bạn cần chú ý dọn đường, khai thông cho quân tượng bằng cách tiến 1 quân tốt để mở đường chéo.
Hơn nữa, bạn phải tính toán để ngay khi di chuyển quân tốt, quân tượng có thể chiếm lấy đường chéo chiến lược trên bàn cờ. Bạn cũng cần đảm bảo rằng khi mở đường chéo, quân tượng của địch không khiến cho quân Vua của bạn bị đe dọa.
Chơi thường xuyên để nâng cao kinh nghiệm
Chơi cờ Shogi không khó. Hơn nữa, nhiều ý kiến cho rằng, trò chơi này có thể kích thích sự phát triển trí tuệ, tăng cường khả năng tư duy. Vì vậy, lời khuyên dành cho người chơi là hãy chơi cờ Shogi thường xuyên. Việc chơi nhiều, chơi liên tục sẽ giúp bạn rút ra nhiều bài học, nắm được các nước đi hay, dễ tạo sự đột phá. Qua đó, bạn sẽ cải thiện được khả năng đánh cờ, tư duy logic và năng lực phân tích của bản thân.
Tải game Shogi online về điện thoại
Chơi nhiều là mẹo hữu ích để bạn dễ dàng dành chiến thắng. Tuy nhiên, không phải lúc nào bạn cũng tìm được người để cùng mình chơi cờ Shogi. Vì vậy, lời khuyên dành cho người chơi là ngoài việc chơi trực tiếp, bạn có thể tải game Shogi online về điện thoại. Sau khi tải và cài đặt game thành công, bạn có thể chơi cờ Shogi ở bất kỳ đâu, trong bất kỳ thời điểm nào. Bạn không cần phải chờ người chơi cùng mà có thể trực tiếp đấu với máy hoặc các người chơi online khác.
Hơn nữa, hiện trên thị trường có rất nhiều game cờ Shogi trực tuyến khác nhau để bạn thoải mái lựa chọn. Việc bạn cần làm chỉ là nghiên cứu, chọn game mà bản thân cảm thấy hứng thú.
Tạm kết
Trên đây là những hướng dẫn chi tiết để bạn biết cách chơi cờ Shogi – môn cờ truyền thống của nước Nhật. Để tìm hiểu thêm về các trò chơi đơn giản, thú vị khác, bạn có thể theo dõi phần “Tin tức” của nhà cái trực tuyến 78win. Vì nhà cái đang liên tục cập nhật thông tin về các trò chơi, các hoạt động giải trí thú vị trên khắp thế giới.
BÀI VIẾT LIÊN QUAN